Đức Phật mở ra tám vạn bốn ngàn pháp môn, không phải dạy ta học hết, như vậy thì học đến ngu người.

Trích đoạn : Tịnh Độ Đại Kinh, giải diễn nghĩa . Tập 231
Chủ giảng: Hòa Thượng Tịnh Không

Nhất tâm quan trọng biết bao !
Vì thế khi học tập ta chỉ nên học một bộ kinh, nhất môn thâm nhập, đó là phương pháp. Chỉ có nhất mới tương ưng với nhất tâm, quá nhiều không tương ưng với nhất tâm. Quá nhiều biến thành tri thức, một môn trở thành trí tuệ, không giống nhau!
Đức Phật mở ra tám vạn bốn ngàn pháp môn, không phải dạy ta học hết, như vậy thì học đến ngu người. Học như vậy là sai, không hiểu nghĩa chân thật của Như Lai. Tám vạn bốn ngàn pháp môn là nói thế gian có tám vạn người căn tánh khác nhau, nghĩa là như thế. Mỗi người mắc bệnh khác nhau, tùy bệnh cho thuốc, thuốc đến bệnh trừ, bệnh lành ngay. Bệnh mỗi người không giống nhau, phương thuốc sao giống nhau được? Đây gọi là tám vạn bốn ngàn pháp môn. Tám vạn bốn ngàn pháp môn, nếu muốn lành bệnh chỉ có thể dùng một loại thuốc là trị lành. Nếu dùng nhiều loại thuốc, đã mất mạng từ lâu, chết vì trúng độc. Phật pháp cũng là độc dược, cần phải biết điều này. Học Phật nếu học sai pháp môn chính là độc dược, đoạn mất pháp thân huệ mạng của mình, phải biết điều này. Như trong tiệm thuốc vậy, thuốc đều là thuốc tốt, nhưng nếu uống hết thì chết là điều đương nhiên. Quý vị đến tiệm thuốc bắc, tùy tiện mua ba bốn mươi loại về uống, thử xem có còn mạng chăng. Bởi vậy bác sĩ cho thuốc, ta bị bệnh gì nên dùng thuốc ra sao, không được dùng sai. Phân lượng phải thích hợp, không được ít cũng không được nhiều, chúng ta có thường thức này. Phật pháp cũng như thế, là pháp dược đối trị tập khí phiền não của chúng ta. Kinh Kim Cang nói rất hay: “Pháp môn bình đẳng, không có cao thấp”, những lời này đều là trước đây đại sư Chương Gia nói với tôi, không được coi nhẹ bất kỳ pháp môn nào.
Chúng ta học Kinh Hoa Nghiêm, 53 lần tham bái của Thiện Tài Đồng Tử. Pháp môn tu học của 53 vị thiện tri thức đều khác nhau, Thiện tài đối đãi bằng tâm như thế nào? Tâm chân thành cung kính. Pháp môn nào cũng nghe, nhưng không phải pháp môn nào cũng học. Pháp môn nào cũng nghe nghĩa là sao? Pháp môn nào ta cũng biết. Thiện Tài học pháp môn gì? Pháp môn niệm Phật. Quý vị thấy ngài học với người thứ nhất, người đầu tiên người xưa gọi là: “vào trước làm chủ”. Người Ấn độ cũng như vậy, vào trước làm chủ. Vị thiện tri thức đầu tiên là tỳ kheo Kiết Tường Vân, Bát Thập Hoa Nghiêm gọi là tỳ kheo Đức Vân. Tu Ban châu tam muội, chuyên niệm Phật A Di Đà cầu sanh Tịnh độ. Tỳ kheo Kiết Tường Vân nói pháp cho ngài, nói về 21 loại pháp môn niệm Phật. Triển khai 21 loại pháp môn niệm Phật này, chính là tám vạn bốn ngàn pháp môn. Cho nên Kinh Hoa Nghiêm nói, một là tất cả, tất cả là một, chủ bạn viên dung.
Đối với pháp môn niệm Phật mà nói, niệm Phật là chủ, tám vạn bốn ngàn pháp môn là bạn. Thiền tông, thiền là chủ, pháp môn Tịnh độ là bạn. Cho nên chủ không có độc nhất, một trong hai, bất kỳ pháp môn nào đều có thể làm chủ, ngoài ra đều là bạn, chủ bạn là bình đẳng. Như khai hội vậy, chủ tịch chỉ có một, không phải là nhất định người nào đó làm chủ tịch. Thay đổi thường xuyên, và thay đổi bất kỳ lúc nào. Mỗi người đều là chủ, mỗi người đều là bạn. Đây là sự vi diệu tột cùng của Phật pháp đại thừa, viên dung tự tại, viên dung vô ngại. Không thể không biết những đạo lý này. Nếu học chúng ta phải nỗ lực vun bồi thiện căn, không tu từ thiện căn, cho dù dùng nhiều thời gian, nhiều tinh thần cũng không có hiệu quả.